3 tuổi là thời kỳ phản kháng thứ nhất của trẻ trong thời kì quan trọng để dạy trẻ , lúc này trẻ thường có rất nhiều biểu hiện khiến người lớn đau đầu, tuy nhiên, đây cũng là thời kỳ quan trọng đầu tiên trong giáo dục trẻ. Tính cách, sở thích và cách đối nhân xử thế khi trưởng thành của trẻ cũng gần giống như giai đoạn trước 3 tuổi. Thời điểm 3 tuổi là giai đoạn con người bước đầu hình thành tính cách, bởi vậy nó giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách. Giai đoạn này vừa có thể phản ánh tình hình phát triển nhân cách thời ấu thơ, vừa cho thấy xu thế phát triển trong tương lai. Do vậy, khi trẻ bước vào thời kỳ phản kháng trong những thời kì quan trọng để dạy trẻ , cha mẹ nên giáo dục trẻ một cách khoa học, đế trẻ dễ dàng vượt qua thời kỳ phản kháng và phát triển khỏe mạnh.
Thời kì quan trọng thứ 2 là 5 tuổi – thời kì phiền toái của trẻ
Trẻ 5 tuổi rất ham học hỏi, thích tìm tòi khám phá và rất tò mò. Thời kỳ này, cha mẹ phải nhanh nhạy nắm bắt những vấn đề mà trẻ quan tâm, dù làm thế sẽ khiến cha mẹ vất vả nhưng đó lại là việc làm hữu ích với con trẻ. Thông thường, trẻ 5 tuổi đã có tư duy tưong đối chín chắn, đồng thời tâm lý cũng phát triển tưong đối phức tạp. Là cha mẹ, phải tìm hiểu thế giới nội tâm của trẻ, để hướng trẻ phát triển lành mạnh.
Thời kỳ quan trọng thứ ba 6 tuổi – thời kỳ nhập học của trẻ 6 tuổi
Là thời kỳ quan trọng để phát triển trí lực của trẻ, lúc này, trọng lượng não bộ của trẻ đã đạt trên 80% của người lớn, nếp nhăn trên não đã bước đầu hình thành. Lúc này là thời kỳ mà các khả năng cảm nhận, ghi nhớ và chú ý phát triển rất nhanh, đồng thời cũng là thòi kỳ quan trọng chuyển dần từ tư duy cụ thể sang tư duy trừu tượng logic.
Nắm bắt thời kỳ quan trọng giúp trẻ vươn xa
Khái niệm thời kỳ quan trọng để dạy trẻ được Konrad Zacharias Lorenz, nhà tâm lý học người áo đưa ra trong nghiên cứu thực nghiệm tâm lý động vật. năm 1935, ông đã phát hiện ra một hiện tượng vô cùng thú vị, đó là: Khi thiên nga con chui ra từ vỏ trứng, nó sẽ coi con vật mà nó nhìn thấy đầu tiên là mẹ mình, nếu gà mái ấp nó thì nó coi gà mái là mẹ. nếu Lorenz ở bên cạnh thì nó cũng coi ông là mẹ, và ông đi đến đâu thì con thiên nga sẽ đi theo tới đó. Sau nhiều thí nghiệm, cuối cùng Lorenz đã rút ra kết luận: một phản ứng hay một chuỗi phản ứng nào đó của động vật dễ dàng hình thành trong một thời kỳ hay một giai đoạn đặc biệt nào đó, nếu bỏ lỡ giai đoạn này thì không dễ gì có lại được “thời co” tốt như vậy. “Thời cơ” này được gọi
là “thời kỳ quan trọng”. Khi áp dụng hình thức thí nghiệm của Lorenz vào nghiên cứu phát triển giáo dục trẻ em, các nhà khoa học hiện đại đã phát hiện: quá trình phát triển trí lực, năng lực và thói quen của trẻ cũng nổi lên những “thời kỳ quan trọng”.
Những phương pháp dạy trẻ trong từng thời kì quan trọng để dạy trẻ
Tiếp xúc với thế giới bên ngoài nhiều hơn
Năng cho trẻ tiếp xúc với mọi người bước sang thế kỷ 21, phụ nữ đa phần đều ra ngoài làm việc chứ không chỉ ở nhà làm nội trợ nữa. Những ngôi nhà cũng được coi như cái lồng son, giam giữ những đứa trẻ đáng yêu năng động, người trông nom những đứa trẻ này thường là ông bà của chúng, trước muôn vàn nỗi băn khoăn, ông bà của trẻ thường không muốn cho trẻ ra ngoài, cho dù thi thoảng trẻ được ra ngoài nhưng cũng phải có người đi cùng, lúc nào họ cũng ẵm trẻ trên tay, dường như họ lo rằng trẻ sẽ xảy ra chuyện nếu ở ngoài vòng tay người lớn. Lâu dần, khả năng tiếp xúc với thế giới bên ngoài của trẻ ngày càng kém, khiến trẻ càng quấn quýt mẹ hơn. Do vậy, trong những thời kì quan trọng để dạy trẻ cha mẹ phải chủ động cho trẻ đi ra ngoài và tiếp xúc nhiều hơn với người ngoài để trẻ thành người cởi mở và quảng giao.
Cha mẹ và trẻ cùng tham gia các hoạt động đế tận hưởng niềm vui hiện nay, trong xã hội đã hình thành rất nhiều nhóm “đồng đẳng” nhằm phát triển quan hệ thân tình, trẻ cùng lứa tuổi vui chơi, học tập cùng với cha mẹ, điều này rất có ích cho việc thúc đẩy sự phát triển mang tính xã hội của trẻ, đồng thời các bậc cha mẹ trẻ cũng có thể chia sẻ các kinh nghiệm giáo dục điều bố ích hơn đó là, sau này khi trẻ đi học, chúng sẽ phát hiện thấy rằng sự hướng dẫn của thầy cô và cha mẹ đều rất giống nhau, như vậy trẻ càng dễ thích ứng với cuộc sống nhà trường.
Nhà trẻ là đại gia đình đứa trẻ nào khi đi nhà trẻ cũng đêu cảm thấy lo lăng vì phải xa ròi cha mẹ, do vậy, rất nhiều bậc cha mẹ cảm thấy chùn lòng. Thực ra, cha mẹ phải chia tay dứt khoát, đồng thời thường xuyên liên lạc với cô giáo để cô nắm bắt đuợc thói quen sinh hoạt của trẻ. Ngoài ra, phải thuờng xuyên nói với trẻ những câu kiểu “Cô giáo cũng thuơng con nhu mẹ”, để trẻ chóng cảm thấy thân thiết với cô giáo, từ đó giúp trẻ dễ dàng vuợt qua thòi kỳ quan trọng này.
Dạy trẻ biết tôn trọng
Các chuyên gia cho biết, dạy trẻ biết cách tôn trọng người khác là nhân tố quan trọng để sau này trẻ có thể đứng vững trong xã hội. Nếu trẻ không biết hay không hiểu cách tôn trọng người khác thì cha mẹ phải xem lại phương pháp giáo dục của mình.